Odwodnienie powoduje szereg skutków ubocznych w organizmie człowieka. Może być przyczyną problemów z pamięcią, bólów głowy, a także powodować drgawki i wiele innych. Już nawet najmniejsze odwodnienie na poziomie 1% może obniżać funkcje poznawcze

Ryzyko odwodnienia pracowników ochrony zdrowia- niebezpieczeństwo dla personelu i pacjentów?

Odwodnienie powoduje szereg skutków ubocznych w organizmie człowieka. Może być przyczyną problemów z pamięcią, bólów głowy, a także powodować drgawki i wiele innych.
Już nawet najmniejsze odwodnienie na poziomie 1% może obniżać funkcje poznawcze. W przypadku odwodnienia na poziomie 3% pogorszenie koncentracji i obniżenie funkcji poznawczych mogą być zbliżone do zaburzeń występujących przy 0.8‰ alkoholu we krwi, gdy ryzyko spowodowania wypadku przez kierowcę wzrasta nawet 10-krotnie! 

Dlatego właściwe nawodnienie i równowaga elektrolitowa są tak ważne. Okazuje się jednak, że personel medyczny może być znacząco odwodniony w trakcie sprawowania opieki nad pacjentami.

Odwodnieni lekarze i pielęgniarki w pracy

Prawidłowe nawodnienie organizmu jest niezwykle istotne, zaburzenia w tym temacie mogą doprowadzić do nieprzyjemnych konsekwencji. Odwodnienie skutkuje przede wszystkim pogorszeniem samopoczucia, bólami głowy, sennością, spadkiem koncentracji, a także w niektórych przypadkach jest bezpośrednim zagrożeniem życia. W ostatnich latach przeprowadzono badania, które miały na celu sprawdzić nawodnienie personelu medycznego podczas pracy. Niestety wyniki okazały się bardzo niepokojące.

Na łamach magazynu Elsevier w 2015 roku opublikowano artykuł naukowy autorstwa El-Sharkawy A. i wsp., w którym zbadano poziom nawodnienia lekarzy i pielęgniarek w trakcie pracy. Badanie przeprowadzone zostało wśród 88 lekarzy i pielęgniarek podczas 130 zmian łącznie w pracy, w Nottingham University Hospital. 52% badanych pracowało na jednej zmianie, a 48% na dwóch zmianach. 36% badanych było już odwodnionych przed rozpoczęciem zmiany, a pod koniec zmiany ilość odwodnionych osób zwiększyła się aż do 45%!

Jednocześnie wyniki testów pamięci krótkotrwałej Sternberga wskazały na znaczne jej upośledzenie u odwodnionych uczestników badania. Radzimy wypróbować https://slotogate.com/slots/book-of-shadows/ i zagrać tam z nami.

Odwodnienie może znacząco zaburzać koncentrację i funkcje poznawcze, wpływając bezpośrednio na szybkość podejmowanych decyzji i działań. Może więc być niebezpieczne dla zdrowia lekarzy czy osób zajmujących się pacjentami, ale może być też bezpośrednim zagrożeniem życia dla samego pacjenta. 

 Co może być przyczyną takiego stanu rzeczy? Przede wszystkim intensywny sposób pracy – pracownikom brakuje odpowiednich przerw w pracy, w których mogliby znaleźć chwilę na regularne nawadnianie. Do tego dochodzi ciągły stres, presja czasu czy konieczność długotrwałej pracy w środkach ochrony osobistej.

The Royal College of Nursing (RCN) już w 2018 roku ostrzegało na temat odwodnienia wśród pielęgniarek. Pielęgniarki będące w stanie odwodnienia mogły podejmować krytyczne dla bezpieczeństwa pacjentów decyzje. RCN nalega, aby dbać o nawodnienie, o korzystanie z przerw w pracy, a w szczególności pamiętanie o nawodnieniu także w trakcie presji wywołanej natłokiem obowiązków. Personel medyczny musi pamiętać, że przerwy w pracy nie są żadnym “luksusem” czy przywilejem – to konieczny czas, w którym mogą zadbać o siebie, a tym samym skuteczniej zatroszczyć się o pacjentów. Zmęczony, odwodniony pracownik medyczny może stwarzać niebezpieczeństwo dla siebie, jak i pacjenta. 

Ostatnie lata w pandemii to niebezpieczny czas w ochronie zdrowia nie tylko z powodu COVID-19. Pracownicy medyczni byli jeszcze bardziej narażeni na odwodnienie w pandemii niż przed. Wynika to przede wszystkim ze środków bezpieczeństwa wymaganych w trakcie pracy. Utrudniające oddychanie i termoregulację kombinezony, maseczki, odzież ochronna – wszystko to zwiększa starty wody i najzwyczajniej w świecie utrudnia zwykłe picie. Poza tym długie zmiany, mało snu, zwiększony stres, brak czasu na jedzenie i picie mogą przekładać się na niebezpieczeństwo w opiece nad pacjentem.

Potwierdza to zespół Andrésa Rojo-Rojo w wynikach swojego pilotażowego badania na pracownikach oddziału intensywnej terapii szpitala Virgen de la Arrixaca w Murcii w Hiszpanii.

U badanych osób pracujących na oddziale, podczas pracy 45-60 minut w wymaganych środkach ochrony osobistej, stwierdzono intensywność pocenia się zbliżoną do profesjonalnych sportowców uprawiających dyscypliny takie jak np. badminton czy futsal. Oczywiście wysiłek fizyczny i jego intensywność podczas wykonywania zadań w przypadku pielęgniarki jest zdecydowanie niższy niż u osoby uprawiającej sport, dlatego wyniki badania jasno wskazują zwiększone ryzyko odwodnienia wśród osób pracujących w takich warunkach.

Nietrudno wyciągnąć wniosek ze wszystkich przytoczonych przykładów. Personel medyczny sam musi być otoczony odpowiednią opieką, aby mógł w pełni sprawować opiekę nad potrzebującymi. Aby do tego doszło należy znaleźć rozwiązania, które przyczynią się do prawidłowego nawodnienia, wypoczynku i odżywienia lekarzy i pielęgniarek. Przerwy w pracy, a także dostęp do szybko i skutecznie nawadniających napojów może znacząco zmniejszyć problem niebezpiecznego odwodnienia.

Elektrolity jako doraźne rozwiązanie problemu

Napoje z elektrolitami mogą tylko pośrednio rozwiązać problem. Elektrolity ułatwią nawodnienie organizmu i w szybszym czasie mogą znacząco obniżyć ryzyko potencjalnego odwodnienia. Dlaczego jest to tylko doraźne rozwiązanie problemu? Ponieważ potrzeba większych zmian w podejściu do tematu jakim jest dbanie o personel medyczny w tym jego właściwe nawodnienie. Jeżeli pracownicy ochrony zdrowia nie będą mieli czasu na podstawowy odpoczynek, posiłek czy przysłowiowy “łyk wody” to problem nie zniknie. 

Jak napoje z elektrolitami mogą zapobiec odwodnieniu?

  • Odwodnienie to nie tylko niedobór wody, ale również składników mineralnych będących elektrolitami, np. sodu, potasu czy magnezu. Napoje z elektrolitami mogą te straty uzupełnić.
  • Napoje elektrolitowe mające niższą osmolalność niż płyny ustrojowe człowieka (napoje hipotoniczne) szybciej i skuteczniej nawadniają niż woda.
  • Uzupełnienie start elektrolitów poprawia koncentrację i ogólne funkcjonowanie organizmu człowieka.

Podsumowanie

Odwodnienie w ochronie zdrowia to fakt udokumentowany w badaniach oraz stanowiskach naukowych. Stanowi ono niebezpieczeństwo zarówno bezpośrednio dla lekarza, pielęgniarki i pozostałych pracowników, jak i pośrednio dla leczonych pacjentów.