Sód, dlaczego jest ważny? Czy jego braki trzeba uzupełniać?
Jednym z najważniejszych elektrolitów organizmu człowieka jest sód. Szacuje się, że zawartość tego pierwiastka w organizmie ludzkim wynosi aż 92g! Jego ilość w organizmie regulowana jest przez układ hormonalny, a stopień wydalania z organizmu zależny jest od stężenia tego pierwiastka we krwi. Gdy dochodzi do spadku – organizm zatrzymuje sód, gdy stężenie wzrasta – zwiększa się wydalanie głównie z potem. Pierwiastek ten odgrywa szereg funkcji w organizmie człowieka. Najważniejszych z nich jest udział w:
- gospodarce wodno-elektrolitowej (utrzymuje równowagę pomiędzy ilością wody wewnątrz i zewnątrz komórki organizmu),
- równowadze kwasowo-zasadowej,
- regulacji ciśnienia,
- przewodnictwie nerwowym,
- kurczliwości mięśni.
Źródłem sodu w diecie jest przede wszystkim sól kuchenna dodawana do potraw i znajdująca się w żywności przetworzonej – w słonych przekąskach, przetworach rybnych i mięsnych, konserwach, a także w gotowych posiłkach. Dlatego tak ważna jest zbalansowana dieta. Podczas długiej pracy w wilgotnym i gorącym klimacie, zapotrzebowanie na sód jest większe.
Zapotrzebowanie na sód zależne jest od kilku czynników, najważniejsze z nich to: wiek, aktywność fizyczna (w tym aktywność w pracy), a także warunki środowiskowe – temperatura i wilgotność otoczenia. Praca fizyczna jest bardzo ważnym czynnikiem, który może wpływać na wahania się stężenia sodu we krwi pracownika. Mimo osobniczych różnic w zapotrzebowaniu na sód została obliczona norma spożycia dla tego składnika. Norma na sód ustalona jest na tzw. „poziomie wystarczającego spożycia” (Adequate Intake – AI), która dla osób dorosłych w wieku 19-50 lat wynosi 1500 mg/d.
Jakie są zatem konsekwencje niedoboru bądź nadmiaru sodu w organizmie człowieka? Zarówno niedobór (hiponatremia) jak i nadmiar (hipernatremia) jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia. Hiponatremia może objawiać się bólami głowy, nudnościami, spadkiem ładnienia, zaburzeniami orientacji, a nawet drgawkami i śpiączką. Niezwykle groźna jest hiponatremia połączona z niedoborem wody lub z tzw. „zatruciem wodnym” – nadmiarem wypitej wody zawierającej zbyt mało elektrolitów. Hipernatremia może być śmiertelna w skutkach.
Polish 
English