Organizm dorosłego człowieka w około 70% składa się z wody. Jej ilość zmniejsza się z wiekiem a większość znajduje się w beztłuszczowej tkance mięśniowej. Ważne organy zawierają jej jednak jeszcze więcej – nasz mózg to w 75% woda, płuca składają się z niej w 80%, a nasze nerki i nasza krew aż w 83%. Jak bardzo jest ona niezbędna do naszego funkcjonowania świadczy fakt, że człowiek może przeżyć do dwóch tygodni bez pożywienia, lecz tylko 2-3 dni bez wody.
Woda - podstawowy składnik żywych organizmów.
Znaczenie wody w organizmie
Organizm dorosłego człowieka w około 70% składa się z wody. Jej ilość zmniejsza się z wiekiem a większość znajduje się w beztłuszczowej tkance mięśniowej. Ważne organy zawierają jej jednak jeszcze więcej – nasz mózg to w 75% woda, płuca składają się z niej w 80%, a nasze nerki i nasza krew aż w 83%. Jak bardzo jest ona niezbędna do naszego funkcjonowania świadczy fakt, że człowiek może przeżyć do dwóch tygodni bez pożywienia, lecz tylko 2-3 dni bez wody.
Woda jest potrzebna organizmowi, ponieważ reguluje procesy i reakcje chemiczne każdej żywej komórki. Jeśli każda komórka ma uzupełniać reakcje wymagane do działania z optymalną szybkością, ruchem i wytrzymałością, organizm musi mieć odpowiedni dostęp do płynów. Niektóre z funkcji wody obejmują:
- transportowanie białka, aminokwasów, węglowodanów, witamin, minerałów i tlenu do komórek.
- będąc częścią struktury związków chemicznych w organizmie.
- wspomaganie trawienia i wchłaniania składników odżywczych.
- pomoc w naprawie i wymianie starych tkanek.
- pomagając przepłukać system z toksycznych odpadów.
- pomaga w utrzymaniu stałej temperatury ciała poprzez dostarczanie potu do chłodzenia i krążenie krwi do ogrzewania.
- smarowanie i amortyzacja stawów i tkanek ciała.
Znaczenie wody w organizmie
Organizm dorosłego człowieka w około 70% składa się z wody. Jej ilość zmniejsza się z wiekiem a większość znajduje się w beztłuszczowej tkance mięśniowej. Ważne organy zawierają jej jednak jeszcze więcej – nasz mózg to w 75% woda, płuca składają się z niej w 80%, a nasze nerki i nasza krew aż w 83%. Jak bardzo jest ona niezbędna do naszego funkcjonowania świadczy fakt, że człowiek może przeżyć do dwóch tygodni bez pożywienia, lecz tylko 2-3 dni bez wody.
Woda jest potrzebna organizmowi, ponieważ reguluje procesy i reakcje chemiczne każdej żywej komórki. Jeśli każda komórka ma uzupełniać reakcje wymagane do działania z optymalną szybkością, ruchem i wytrzymałością, organizm musi mieć odpowiedni dostęp do płynów. Niektóre z funkcji wody obejmują:
- transportowanie białka, aminokwasów, węglowodanów, witamin, minerałów i tlenu do komórek.
- będąc częścią struktury związków chemicznych w organizmie.
- wspomaganie trawienia i wchłaniania składników odżywczych.
- pomoc w naprawie i wymianie starych tkanek.
- pomagając przepłukać system z toksycznych odpadów.
- pomaga w utrzymaniu stałej temperatury ciała poprzez dostarczanie potu do chłodzenia i krążenie krwi do ogrzewania.
- smarowanie i amortyzacja stawów i tkanek ciała.
Bilans wodny
Dzienne zapotrzebowanie. Zazwyczaj słyszymy, że powinniśmy wypijać 1,5-2 litrów wody dziennie. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że każdy organizm jest inny a ogromne znaczenie dla ustalenia dziennego zapotrzebowania na wodę mają takie czynniki jak płeć, wiek, masa ciała, temperatura otoczenia czy aktywność fizyczna. Przyjmuje się, że dorosła osoba, wykonująca umiarkowaną pracę fizyczną w komfortowej dla ciała temperaturze powinna średnio wypijać ok. 35ml wody na jeden kilogram masy ciała dziennie. Minimalne dzienne spożycie wody dla osoby o masie 70kg to w takim razie 2450ml. To zapotrzebowanie oczywiście wzrasta wraz ze zmianą warunków zewnętrznych.
Picie wody.
Woda potrzebna organizmowi pochodzi z różnych źródeł i jest dostarczana przez jedzenie, picie i metabolizm. Oprócz samej wody napoje takie jak mleko, napoje dla sportowców (elektrolity) i soki zawierają duże ilości wody. Inne pokarmy również zawierają bogate zapasy wody. Świeże owoce i warzywa zazwyczaj zawierają dużo wody (niektóre nawet 95 procent), podczas gdy pokarmy białkowe, takie jak wołowina i jajka, mogą zawierać do 50 procent wody. Woda jest również uwalniana do organizmu, gdy żywność jest rozkładana i w procesie metabolizmu.
Właściwości wody.
Aby zapewnić prawidłowe nawodnienie, ilość utraconych płynów nie może przekroczyć ilości przyjmowanych. Organizm może stracić do półtorej litra wody dziennie poprzez normalne procesy pocenia się, oddychania i wydalania. Podczas długotrwałej aktywności fizycznej zwiększają się straty wody z powodu zwiększonego oddychania i pocenia się. W rzeczywistości podczas ciężkiej i długotrwałej aktywności możemy stracić od 2 do 4 litrów potu w ciągu zaledwie godziny! Układ pokarmowy może natomiast wchłonąć tylko około 1 litra płynów na godzinę, więc powinniśmy spożywać płyny przed, w trakcie i po wysiłku, aby uzupełnić ich utratę i zminimalizować odwodnienie.
Straty wody w gorące, wilgotne dni
Wysokie temperatury zwiększają tempo utraty wody w wyniku pocenia się. Wysiłek w gorącym, wilgotnym klimacie stanowi kolejny problem: zdolność organizmu do wydajnego pocenia się jest zmniejszona, ponieważ pot na skórze gorzej odparowuje. Powietrze jest już wypełnione wilgocią, co utrudnia parowanie potu. W rezultacie organizm nie może się prawidłowo schłodzić, a wewnętrzna temperatura ciała może wzrosnąć do niebezpiecznego poziomu.
Inne czynniki mogą zwiększyć tempo utraty płynów. Należy ich unikać lub zminimalizować, aby zatrzymać początek szybkiego odwodnienia:
- zbyt gruba odzież, wodoodporność odzieży.
- wysiłek w warunkach środowiskowych, do których człowiek nie jest przyzwyczajony
- intensywne poziomy promieniowania słonecznego (duże nasłonecznienie).
- zwiększona intensywność wysiłku.
- zwiększony czas trwania wysiłku.
- niespożywanie płynów co 15-20 minut podczas wysiłku (powinniśmy pić, nawet jeśli nie czujemy pragnienia).
Musimy wziąć pod uwagę te czynniki, które zwiększają tempo utraty płynów i zachować szczególną ostrożność podczas wysiłku w słoneczne, gorące i wilgotne dni. Te połączone czynniki przedstawiają najbardziej niebezpieczne warunki środowiskowe. Sprzyjają szybkiemu odwodnieniu i szybko podnoszą wewnętrzną temperaturę ciała.
Polish 
English